ในยุคที่วงการเพลงก้าวเข้าสู่ยุคดิจิทัลแทบจะเต็มรูปแบบ ความโหยหาอดีตกลับดึงเสน่ห์เก่าๆ ของแผ่นเสียงให้กลับมาเป็นที่นิยมอีกครั้งในช่วงทศวรรษที่ผ่านมา
ประเด็นที่น่าสนใจของเรื่องนี้ ยังอยู่ในช่วงวิกฤติโควิด 19 ที่แม้ว่าร้านค้าหลายแห่งจะต้องปิดตัวลง แต่ธุรกิจแผ่นเสียง กลับเติบโตสวนกระแสโดยสมาคมผู้ประกอบกิจการเพลงของสหรัฐอเมริกา (RIAA) ได้เปิดเผยสถิติในปี 2020 ว่าแผ่นเสียงไวนิลมียอดขายเพิ่มขึ้น 29% จากปี 2019 ซึ่งคิดเป็นมูลค่าสูงถึง 20,522 ล้านบาท และมียอดขายแซงหน้าแผ่นซีดีเป็นครั้งแรกในรอบ 35 ปี หรือนับตั้งแต่ปี 1986
แล้วโลกแห่งเสียงเพลงก็หมุนย้อนกลับ เมื่อคนฟังเพลงสมัยใหม่ทั่วโลกเริ่มหันกลับมาสนใจสิ่งที่เคยตายไปครั้งหนึ่งนั้นคือ “แผ่นเสียง”หรือไวนิล แผ่นกลมๆ ดำๆ ที่มีขนาดใหญ่ถึง 12 นิ้วที่ใครต่างลืมเลือน แต่มาวันนี้คนทั่วโลกเริ่มกลับมาเล่นกัน ไม่เว้นแม้แต่วัยรุ่นไทยที่ให้ความสนใจอย่างมาก เสน่ห์ของแผ่นเสียงคืออะไร มันคือความเป็น analog sound ที่มีความหนา นุ่มนวลและมีเสน่ห์ ด้วยเนื้อเสียงที่เป็นเอกลักษณ์ที่แตกต่างจากความเป็น Digital ที่ดูคมชัดไปสะทุกอย่าง แต่ความหนาของเนื้อเสียงนี้เองที่ระบบดิจิตอลเลียนแบบไม่ได้
อีกหนึ่งสิ่งที่คนตกหลุมรักความเป็นยุคแผ่นเสียงนั้นก็คือ รายละเอียดที่อยู่ใน gatefold ที่จะมีทั้งใบแทรก เนื้อเพลง ภาพศิลปิน เรื่องราวต่างๆ ที่เป็นสิ่งที่เราจะได้ซึมซับความเป็นเพลงของศิลปินนั้นๆ ขณะที่เราเปิดแผ่นเสียงฟัง และได้หยิบสิ่งเหล่านี้อ่าน มันเป็นความสุขที่เหมือนเราได้ใกล้ชิดศิลปินนั้นๆ เข้าไปอีกระดับหนึ่ง ซึ่งที่การฟังเพลงในแบบดิจิตอลให้เราไม่ได้ และนี้คือมนต์เสน่ห์ที่ทำให้คนยุคนี้อยากย้อนเวลากลับไปดื่มด่ำความคลาสสิคนี้สักครั้งหนึ่ง ทำให้นักร้องนักดนตรียุคใหม่หันมาให้ความสำคัญในการผลิตแผ่นเสียงมาสนองแฟนเพลงมากขึ้น
จึงเกิดคำถามขึ้นมากมายว่า ทำไมในยุคมิวสิคสตรีมมิ่งที่เราสามารถฟังเพลงนับล้านเพลงบนโลกผ่านการทัชหน้าจอไม่กี่ครั้งนี้ เครื่องเล่นแผ่นเสียงที่มีขั้นตอนค่อนข้างยุ่งยากกว่ามากจึงกลับมาเป็นที่นิยม
มากกว่าการฟังเพลงคือเก็บเป็นของสะสม
การสะสมแผ่นเสียงจึงกลายมาเป็นอีกงานอดิเรกหนึ่งของผู้คนที่นิยมชมชอบเครื่องเล่นแผ่นเสียงไปโดยปริยาย แม้จะเป็นงานอดิเรกที่ต้องลงทุนพอสมควร แต่คนส่วนใหญ่ก็ยอมที่จะจ่าย หากแผ่นเสียงนั้นเป็นของศิลปินที่พวกเขาชื่นชอบ บวกกับงานศิลปะสวยๆ บนปกแผ่นเสียง ยิ่งกับแผ่นเสียงเก่าๆ ที่มาพร้อมอาร์ตเวิร์คแบบวินเทจ ให้ฟีลแบบคลาสสิค ยิ่งทำให้แผ่นเสียงนั้นมีราคาสูง ซึ่งบางแผ่นอาจสูงถึงหลักหมื่น หลักแสน หรือหลักล้าน เรียกว่ายิ่งเก่ายิ่งเก๋า หลายคนอาจคิดว่ามันจะอะไรขนาดนั้น? แต่ในกลุ่มคนที่รักและหลงใหล แผ่นเสียงเก่าๆ และหายากเหล่านี้ถือเป็นของสะสมล้ำค่าและคุ้มราคาที่จะจ่าย ทั้งยังเก็บไว้ส่งต่ออวดความเก๋าไปถึงรุ่นลูกรุ่นหลานได้เลย
เครื่องเล่นแผ่นเสียงมาพร้อมเสน่ห์ที่จับต้องได้
ความจับต้องได้อาจเป็นเหตุผลเดียวกับการอ่านหนังสือ ในช่วงหนึ่งผู้คนกังวลว่าหนังสือจะโดนแทนที่ด้วยอีบุ๊ก หรือจะถูกคอนเทนต์บนโลกออนไลน์กลืนหายไป แต่ปัจจุบันก็พิสูจน์แล้วว่าไม่มีอะไรมาแทนกันได้ร้อยเปอร์เซ็นต์ ผู้คนยังคงโหยหาการได้สัมผัส การอ่านคำโปรยบนปกหลัง หรือแม้แต่การได้กลิ่นกระดาษ ที่ช่วยเปิดโสตประสาทบางอย่าง ทำให้เรารู้สึกดีขึ้นเช่นเดียวกันกับการได้เดินในร้านขายแผ่นเสียง การถูกรายล้อมไปด้วยแผ่นเสียง ได้เลือกหยิบเลือกดู ได้รู้สึกตื่นเต้นเมื่อเจอแผ่นเสียงที่ตามหา ได้ตื่นตากับงานศิลปะบนหน้าปก ได้อวดคอลเลคชั่นแผ่นเสียงอันแสนภูมิใจให้แขกที่มาเยี่ยมบ้านได้เห็น หรือแม้แต่การได้มองแผ่นเพลงกลมๆ หมุนวนไปเรื่อยๆ เรียกว่าเป็นเสน่ห์ทางกายภาพ และความสุนทรีย์ในรูปแบบหนึ่ง ซึ่งการได้ใช้เวลาคลุกคลีบรรจิตบรรจงอยู่กับสิ่งๆ หนึ่งจะทำให้เราเกิดความผูกพันขึ้นมา จึงอาจเป็นเหตุผลที่ว่าใครได้ลองก้าวเข้าสู่วงการเครื่องเล่นแผ่นเสียงแล้ว จะหาทางออกได้ยาก
ผู้คนโหยหาชีวิตแบบสโลว์ไลฟ์
เริ่มตั้งแต่การใช้เวลาเลือกแผ่นเพลงให้เหมาะกับอารมณ์ ค่อยๆ วางแผ่นลงไปบนเครื่องเล่น แล้วบรรจงวางแท่งเข็มลงไปอย่างแผ่วเบา รอสักพักให้เครื่องเล่นแผ่นเสียงเปล่งทวงทำนองออกมา ในขณะที่เราเอนตัวบนเก้าอี้พร้อมละเมียดกาแฟถ้วยโปรด ห้องทั้งห้องที่อบอวลไปด้วยเสียงเพลง กลิ่นหอมของกาแฟ ช่วยสร้างบรรยากาศสงบและผ่อนคลาย เรียกได้ว่าเป็นเซฟโซนช่วยให้เราหลบหลีกและปลีกออกมาจากความวุ่นวายในโลกภายนอกได้ แม้จะไม่กี่ชั่วโมงก็ยังดี
หลากหลายเหตุผลที่เรายกมานี้เป็นแค่ส่วนหนึ่งเท่านั้น เราอยากบอกให้คุณลองมาสัมผัสด้วยตัวเอง อาจจะทำให้มองเห็นเหตุผลลึกซึ้งยิ่งกว่า ว่าทำไมแผ่นเสียงจึงกลับมาฮิตในยุคดิจิตอลแบบนี้ สำหรับคนบางคน “ความรู้สึกและความทรงจำ” อาจมีคุณค่ามากกว่า “ความสะดวกสบาย และความรวดเร็ว”
Lennon’s
Lennon’s สปีคอีซี่บาร์สุดเท่ ที่ตั้งอยู่บนชั้น 30 ของโรงแรม Rosewood Bangkok บาร์ดีไซน์หรูพร้อมกับคอนเซ็ปต์ที่ให้ความรู้สึกเหมือนได้นั่งจิบเครื่องดื่มอยู่ภายในสตูดิโอของบ้านยุค 70s ทั้งคลาสสิกและร่วมสมัยในคราวเดียวกัน อีกทั้งยังรายล้อมด้วยคอลเลกชันแผ่นเสียงหายากมากกว่า 6,000 แผ่น ซึ่งอาจเรียกได้ว่าบาร์แห่งนี้เป็นหนึ่งในคลังสะสมแผ่นเสียงขนาดใหญ่ที่สุดในเอเชียเลยก็ว่าได้